3 marca 2020r. Prezydent A. Duda podpisał nowelizację prawa budowlanego. Ustawa m.in. umożliwia legalizację niektórych samowoli budowlanych, nawet gdy ich lokalizacja narusza przepisy ustawy. Dzięki kampanii przeprowadzonej przez PZD, wyłączenie nie obejmie jednak zakazów z ustawy o ROD. Nielegalnie wybudowany na działce w ROD budynek mieszkalny, czy pod działalność gospodarczą, pozostanie samowolą podlegającą rozbiórce. Dzięki temu ogrody zachowają swój charakter.
Nowelizacja prawa budowlanego uchwalona ostatecznie przez Sejm 13 lutego 2020r. wprowadza m.in. uproszczoną legalizację. Procedura ta ma umożliwić legalizację samowoli budowlanych starszych niż 20-letnie, niezależnie od ograniczeń wynikających z innych przepisów, np. planów zagospodarowania przestrzennego.
Pierwotnie znosiła również ograniczenia wynikające z ustawy o ROD, co zagrażało ogrodom. Dzięki kampanii społecznej PZD, w którą zaangażowały się okręgi, ogrody i indywidualni działkowcy, Senat skorygował przepisy. Ostatecznie obie izby Parlamentu niemalże jednogłośnie poparły zmianę wyłączającą uproszczoną legalizację wobec samowoli na działkach w ROD. Co ciekawe poprawka senacka dotycząca ROD była jedyną, którą uwzględnił Sejm. Działkowcy po raz kolejny skutecznie upomnieli się o swoje prawa.
Należy odnotować, że początkowo głos działkowców pominięto. Senatorowie zgłosili zmiany dopiero po przedstawieniu konkretnych propozycji opracowanych przez prawników PZD. Wprawdzie poprawka senacka odbiegała od zgłoszonej przez PZD (idzie nawet dalej, niż postulaty Związku), to zrealizowała zasadniczy cel. Ustawodawca odstąpił od promowania interesów osób łamiących prawo kosztem działkowców. Zgłoszenia samowoli budowlanych dokonane przez organy ROD zachowają skutek, a samowole budowlane na terenie ROD będą traktowane tak jak dotychczas. Odpadnie ryzyko zaburzenia integralności ROD – samowole nierozłącznie wiążą się z nielegalnym wykorzystywaniem działek na cele mieszkalne, a nawet działalność gospodarczą, co zakłóca funkcjonowanie ogrodów i jest źródłem konfliktów.
Warto też wspomnieć, że pierwsze działania w tej sprawie PZD podjął jeszcze w maju 2019r. Już wówczas, po zapoznaniu się z założeniami rządowego projektu, Krajowy Zarząd PZD w stanowisku skierowanym do ministerstwa zasygnalizował, że proponowane rozwiązania rodzą ryzyko dla praw działkowców i przyszłości ROD. Początkowo uwagi PZD resort zignorował. Jednak dzięki zaangażowaniu szerokiej rzeszy działkowców, ostatecznie ich postulaty znalazły poparcie w Parlamencie.
B. Piech